KSIĘGA PRZYSŁÓW
ZBIÓR PIERWSZY (1,1–9,18)
Tytuł księgi i cel mądrości
1
1 Przysłowia Salomona, syna Dawida,
króla w Izraelu.
2 Aby poznać mądrość i karność,
aby zrozumieć słowa rozsądku,
3 aby zdobyć karny rozsądek,
sprawiedliwość, rzetelność i prawość,
4 aby prostaczkom udzielić rozwagi,
a młodym – wiedzy i roztropności.
5 Mądry, słuchając, pomnoży wiedzę,
rozumny biegłości nabędzie,
6 aby pojąć przysłowie i trudne zdanie,
słowa mędrców i ich zagadki.
7 Podstawą 1 ,7 „Podstawą” – początkiem, punktem centralnym, najważniejszym czynnikiem mądrości; „bojaźń Pańska” – karna mądrość poddana Bogu; „głupcy” – szydercy, nierozumni, zadufani w sobie, nie uznający żadnego autorytetu. wiedzy jest bojaźń Pańska;
lecz głupcy odrzucają mądrość i karność.
OGÓLNE NAPOMNIENIA MĄDROŚCI
Pierwsza mowa: Unikać ludzi występnych
8 Synu mój, słuchaj karcenia swego ojca,
nie odrzucaj pouczenia swej matki,
9 gdyż są wieńcem powabnym dla głowy
i naszyjnikiem cennym dla twej szyi.
10 Kiedy cię, synu, zwodzą występni,
nie gódź się, 11 choćby rzekli:
«Pójdź z nami, czyhajmy na krew 1 ,11 Inni popr.: „cichych”.,
zaczajmy się bez powodu na niewinnych.
12 Wchłoniemy ich żywych jak Szeols,
zdrowych – jak schodzących do grobu.
13 Znajdziemy wszelkie kosztowności,
napełnimy domy swe łupem.
14 Dziel swój los razem z nami:
jedna sakwa dla nas wszystkich».
15 Synu mój, nie chodź ich drogą,
powstrzymaj swą stopę od ich ścieżki,
16 gdyż nogi ich pędzą do zbrodni,
śpieszno im, bo krew chcą wytoczyć.
17 Lecz próżno ich sieć zarzucona,
na oczach wszelkiego ptactwa.
18 1 ,18 n Kara może nastąpić już za życia; inaczej: Hi 24 ,1 -17 . Na własną krew oni czyhają,
czatują na własne dusze.
19 Bo taki los 1 ,19 Dosł.: „droga”. chciwych zysku:
zabiera im własne ich życie.
Pierwszy poemat Mądrości
Zachęta
20 Mądrość 1 ,20 Uosobiona, nawołuje jak prorocy w imieniu Boga do ładu moralnego. woła na ulicach,
na placach głos swój podnosi;
21 nawołuje na drogach zgiełkliwych,
w bramach miejskich przemawia:
²²«Dokąd naiwni mają kochać naiwność?
szydercy pragnąć szyderstwa?
a niemądrzy – pogardzać poznaniem?
23 Powróćcie do moich upomnień,
udzielę wam ducha mojego,
nauczę was moich zaleceń.
Kary za nieposłuszeństwo
24 Ponieważ wołałam, a wy nie dbaliście,
podałam rękę, a nikt nie zważał,
25 gardziliście każdą mą radą,
nie chcieliście moich upomnień –
26 i ja waszą klęskę wyszydzę,
zadrwię, gdy nadejdzie wasz przestrach;
27 gdy strach nadciągnie jak burza,
a wasze nieszczęście jak wicher,
gdy spotka was ucisk i boleść.
28 Wtedy będą mnie prosić, a nie odpowiem;
będą mnie szukać, ale mnie nie znajdą 1 ,28 Por. J 7 ,34 ..
29 Za to, że wiedzą wzgardzili
i znienawidzili bojaźń Pańską,
30 nie poszli za moimi radami,
wzgardzili całym moim napomnieniem –
31 spożyją owoce swej drogis,
nasycą się swymi planami 1 ,31 Samo postępowanie grzeszników doprowadzi do nieszczęścia; por. Mdr 11 ,16 ..
32 Bo odstępstwo prostaków ich uśmierci,
bezmyślność niemądrych ich zgubi.
33 A kto mnie słucha – spokój osiągnie,
bezpieczny, bez obawy nieszczęścia».
