PIERWSZY LIST DO KORYNTIAN
Adres, pozdrowienie i dziękczynienie
1
1 Paweł, z woli Bożej powołany na apostoła Jezusa Chrystusa, i Sostenes 1 ,1 Nie ma dostatecznych podstaw, by tego Sostenesa utożsamiać ze wspomnianym w Dz 18 ,17 przełożonym synagogi., brats, 2 do Kościoła Bożego w Koryncie, do tych, którzy zostali uświęceni w Jezusie Chrystusie i powołani do świętości wespół ze wszystkimi, co na każdym miejscu wzywają imienias Pana naszego 1 ,2 Prawdopodobnie już w tych słowach kryje się lekka aluzja do zwalczających się wzajemnie stronnictw religijnych w Koryncie; por. 1 ,10 -16 . Mniej zgodny z kontekstem, lecz gramatycznie równie poprawny byłby przekł.: „którzy na wszelkim, ich i naszym miejscu, wzywają Pana naszego, Jezusa Chrystusa”., Jezusa Chrystusa, ich i naszego [Pana]. 3 Łaska wam i pokój od Boga Ojca naszego i Pana Jezusa Chrystusa! 4 Bogu mojemu dziękuję wciąż za was, za łaskę daną wam w Chrystusie Jezusie. 5 W Nim to bowiem zostaliście wzbogaceni we wszystko: we wszelkie słowo i wszelkie poznanie 1 ,5 Są to charyzmaty; por. 12 ,8 ., 6 bo świadectwo Chrystusowe utrwaliło się w was 1 ,6 Chodzi tu o świadectwo dawane przez Koryntian lub – inaczej mówiąc – o ich wiarę i przywiązanie do Chrystusa.. 7 Nie doznajecie tedy braku żadnej łaski, oczekując objawienia się 1 ,7 Ponowne przyjście Chrystusa (paruzja: 15 ,23 ), określone tu i gdzie indziej mianem „dnia Pana naszego, Jezusa Chrystusa” (1 ,8 ), „dnia Pana Jezusa” (5 ,5 ) albo po prostu „dnia” (3 ,13 ). Pana naszego, Jezusa Chrystusa. 8 On też będzie umacniał was aż do końca, abyście byli bez zarzutu w dzień Pana naszego, Jezusa Chrystusa. 9 Wierny 1 ,9 W sensie dotrzymania obietnic; por. 10 ,13 ; 1 Tes 5 ,24 ; 2 Tes 3 ,3 . jest Bóg, który powołał was do współuczestnictwa z Synem swoim, Jezusem Chrystusem, Panem naszym.
PROBLEM PARTII KORYNCKICH
ZACHĘTY DO JEDNOŚCI
Chrystus jest niepodzielny
10 Przeto upominam was, bracia, w imię Pana naszego, Jezusa Chrystusa, abyście żyli w zgodzie i by nie było wśród was rozłamów; abyście byli jednego ducha i jednej myśli. 11 Doniesiono mi bowiem o was, bracia moi, przez ludzi Chloe 1 ,11 Nie znana bliżej chrześcijanka, może właścicielka jakiegoś przedsiębiorstwa., że zdarzają się między wami spory. 12 Myślę o tym, co każdy z was mówi: «Ja jestem od Pawła, a ja od Apollosa 1 ,12 „Apollos” – z Dziejów Apostolskich wiadomo, że był Żydem z Aleksandrii (18 ,24 ), że przyjął „chrzest Janowy” (18 ,25 ) i że był „uczony i znający... Pisma” (18 ,24 ). Dzięki Akwili i Pryscylli, których poznał w Efezie (18 ,26 ), zetknął się bliżej z Ewangelią, a następnie „z wielkim zapałem nauczał... tego, co dotyczyło Jezusa” (18 ,25 ). Prawdopodobnie zjednywał sobie słuchaczy talentem krasomówczym, który pochwala także autor Dziejów Apostolskich (18 ,28 ); „Kefas” – wyraz aram. oznaczający skałę, opokę; imię dane Szymonowi przez samego Jezusa; zob. Mt 16 ,18 ; J 1 ,42 . Odpowiednikiem aram. Kefas jest gr. petra. Święty Paweł, mówiąc o pierwszym z Apostołów, często nazywa go imieniem Kefas; por. 3 ,22 ; 9 ,5 ; 15 ,5 ; Ga 1 ,18 ; 2 ,9 .11 .; ja jestem Kefasa, a ja Chrystusa». 13 Czyż Chrystus jest podzielony? Czyż Paweł został za was ukrzyżowany? Czyż w imię Pawła zostaliście ochrzczeni? 14 Dziękuję Bogu, że prócz Kryspusa i Gajusa 1 ,14 „Kryspus” – przełożony synagogi w Koryncie, został ochrzczony razem z całą swą rodziną podczas drugiej podróży misyjnej Pawła; por. Dz 18 ,8 ; „Gajus” – por. Rz 16 ,23 . nikogo z was nie ochrzciłem. 15 Nikt przeto nie może powiedzieć, że w imię moje został ochrzczony. 16 Zresztą, prawda, ochrzciłem dom Stefanasa. Poza tym nie wiem, czy ochrzciłem jeszcze kogoś.
Prawdziwa mądrość zapewni jedność 1,16 Por. 16,15.17.
17 Nie posłał mnie Chrystus, abym chrzcił 1 ,17 „Chrzcił” – nie chodzi tu o jakiekolwiek pomniejszenie wartości chrztu świętego, lecz o wyjaśnienie, na czym polegało powołanie Pawła. Być może Paweł miał też na uwadze uchylenie błędnego przeświadczenia, że wierni należą jakoś – tworząc w ten sposób pewne stronnictwa religijne – do człowieka, z którego rąk otrzymali chrzest święty; „mądrość” – którą chlubili się Koryntianie, w tym wypadku jest chyba synonimem przesadnej troski o formę retoryczną, bardzo wówczas cenioną., lecz abym głosił Ewangelięs, i to nie w mądrości słowa, by nie zniweczyć Chrystusowego krzyża. 18 Nauka bowiem krzyża głupstwem jest dla tych, co idą na zatracenie, mocą Bożą zaś dla nas, którzy dostępujemy zbawienia. 19 Napisane jest bowiem:
Wytracę mądrość mędrców,
a przebiegłość przebiegłych zniweczę 1 ,19 Iz 29 ,14 (LXX)..
20 Gdzie jest mędrzec? Gdzie uczony? Gdzie badacz tego światas? Czyż nie uczynił Bóg mądrości świata głupstwem?
21 Skoro bowiem świat przez mądrość nie poznał Boga w mądrości Bożej 1 ,21 Mądrość przejawiająca się w dziełach Bożych; por. Mdr 13 ,1 -9 ; Rz 1 ,19 n., spodobało się Bogu przez głupstwo głoszenia słowa zbawiać wierzących. 22 Tak więc, gdy Żydzi żądają znakóws, a Grecy szukają mądrości, 23 my głosimy Chrystusa ukrzyżowanego, który jest zgorszeniem dla Żydów, a głupstwem dla pogan, 24 dla tych zaś, którzy są powołani, tak spośród Żydów, jak i spośród Greków – Chrystusem, mocą Bożą i mądrością Bożą. 25 To bowiem, co jest 1 ,25 Tzn. mogłoby się takim wydawać ze strony Boga. głupstwem u Boga, przewyższa mądrością ludzi, a co jest słabe u Boga, przewyższa mocą ludzi.
26 Przeto przypatrzcie się, bracia, powołaniu waszemu! Według oceny ludzkiej 1 ,26 Dosł.: „według ciała” – zwrot ten oznacza u św. Pawła to wszystko, co jest tylko przyrodzone. niewielu [tam] mędrców, niewielu możnych, niewielu szlachetnie urodzonych. 27 Bóg wybrał właśnie to, co głupie w oczach świata, aby zawstydzić mędrców, wybrał, co niemocne, aby mocnych poniżyć; 28 i to, co nieszlachetnie urodzone według świata oraz wzgardzone, i to, co [w ogóle] nie jest, wyróżnił Bóg, by to, co jest, unicestwić, 29 tak by się żadne stworzenie nie chełpiło wobec Boga.
30 Przez Niego bowiem jesteście w Chrystusie Jezusie, który stał się dla nas mądrością od Boga i sprawiedliwością, i uświęceniem, i odkupieniem, 31 aby jak to jest napisane, w Panu się chlubił ten, kto się chlubi 1 ,31 Jr 9 ,23 (LXX)..