List do Kościoła w Efezie
2
1 Aniołowi 2 ,1 „Aniołowi” – zob. 1 ,20 ; „Efez” – ówczesna stolica Azji Mniejszej. Kościoła w Efezie napisz:
To mówi Ten, który trzyma siedem gwiazd w prawej ręce,
Ten, który się przechadza wśród siedmiu złotych świeczników:
2 Znam twoje czyny: trud i twoją wytrwałość,
i to, że złych nie możesz znieść,
i że próbie poddałeś tych, którzy zwą samych siebie apostołami, a nimi nie są,
i że ich znalazłeś kłamcami.
3 Ty masz wytrwałość,
i zniosłeś cierpienie dla imienias mego –
niezmordowany.
4 Ale mam przeciw tobie to, że odstąpiłeś od twej pierwotnej miłości.
5 Pamiętaj więc, skąd spadłeś,
i nawróćs się,
i poprzednie czyny podejmij!
Jeśli zaś nie – przyjdę do ciebie
i ruszę świecznik twój z jego miejsca,
jeśli się nie nawrócisz.
6 Ale masz tę [zaletę], że nienawidzisz czynów nikolaitów 2 ,6 Sekta gnostycka głosząca nieskrępowaną swobodę obyczajów; por. 2 ,1 .4 n.24 .,
których to czynów i Ja nienawidzę.
7 Kto ma uszy, niechaj posłyszy, co mówi Duch 2 ,7 „Duch” – Święty; „drzewo życia” – (por. Rdz 2 ,9 ) to Chrystus jako źródło życia tu w Kościele i w niebie: Ap 22 ,2 .14 .19 . do Kościołów.
Zwycięzcy dam spożyć owoc z drzewa życia, które jest w raju Boga.
List do Kościoła w Smyrnie
8 Aniołowi Kościoła w Smyrnie 2 ,8 „Smyrna” – prastare, uroczo położone miasto, stolica biskupia św. Polikarpa († ok. 155 ); „Pierwszy i Ostatni” – por. przyp. do 1 ,17 . napisz:
To mówi Pierwszy i Ostatni,
który był martwy, a ożył:
9 Znam twój ucisk i ubóstwo
– ale ty jesteś bogaty –
i obelgę [rzuconą] przez tych, co samych siebie zowią Żydami,
a nie są nimi, lecz synagogą szatana 2 ,9 Żydzi nienawróceni, prześladowcy pierwotnego Kościoła..
10 Przestań się lękać tego, co będziesz cierpiał.
Oto diabeł ma niektórych spośród was wtrącić do więzienia,
abyście zostali poddani próbie,
a znosić będziecie ucisk przez dziesięć dni 2 ,10 Tzn. krótko; por. Rdz 24 ,55 ; Lb 11 ,19 ; Dn 1 ,14 ..
Bądź wierny aż do śmierci,
a dam ci wieniec życia.
11 Kto ma uszy, niechaj posłyszy, co mówi Duch do Kościołów.
Zwycięzcy śmierć druga na pewno nie wyrządzi szkody.
List do Kościoła w Pergamonie
12 Aniołowi Kościoła w Pergamonie napisz:
To mówi Ten, który ma miecz obosieczny, ostry.
13 Wiem, gdzie mieszkasz: tam, gdzie jest 2 ,11 Symbol wiecznego potępienia; por. 20 ,14 ; 21 ,8 .tron 2 ,12 Dawna stolica władców Mizji, Attalidów.szatana 2 ,13 Aluzja do tego, że miasto Pergamon, siedziba wielu kultów bałwochwalczych, było położone na górze.,
a trzymasz się mego imienia
i wiary mojej się nie zaparłeś,
nawet za dni Antypasa, wiernego świadka mojego,
który został zabity u was, tam gdzie mieszka szatan.
14 Ale mam nieco przeciw tobie,
bo masz tam tych, co się trzymają nauki Balaama 2 ,14 Por. Lb 25 ,1 n; 31 ,16 ; 2 P 2 ,15 ; Jud 11 . NT w ślad za tradycją judaistyczną uważa Balaama za typ przewrotnego doradcy. Podobne niebezpieczeństwo grozi chrześcijanom ze strony nikolaitów; zob. w. 6 .,
który pouczył Balaka, jak podsunąć synom Izraela sposobność do grzechu
przez spożycie ofiar składanych bożkom i uprawianie rozpusty.
15 Tak ty również masz tych, co się trzymają podobnie nauki nikolaitów.
16 Nawróć się zatem!
Jeśli zaś nie – przyjdę do ciebie niebawem
i będę z nimi walczył mieczem moich ust.
17 Kto ma uszy, niechaj posłyszy, co mówi Duch do Kościołów.
Zwycięzcy dam manny ukrytej 2 ,17 „Manny ukrytej” – por. Wj rozdz. 16 ; J 6 ,31 nn. Symbol życiodajnego pokarmu duchowego, a więc i Eucharystii; „kamyk” – symbol dopuszczenia do królestwa Bożego; „imię nowe” (jak w 3 ,12 ; 19 ,12 ) – pozostaje w związku z Iz 62 ,2 ; 65 ,17 i oznacza nową osobowość. Związkowi wiernego z Chrystusem towarzyszy wzajemna znajomość – nie do przekazania innym.
i dam mu biały kamyk,
a na kamyku wypisane imię nowe,
którego nikt nie zna oprócz tego, kto [je] otrzymuje.
List do Kościoła w Tiatyrze
18 Aniołowi Kościoła w Tiatyrze 2 ,18 Przemysłowy ośrodek w Lidii; por. Dz 16 ,14 . napisz:
To mówi Syn Boży:
Ten, który ma oczy jak płomień ognia,
a nogi Jego podobne są do drogocennego metalu.
19 Znam twoje czyny, miłość, wiarę, posługę i twoją wytrwałość,
i czyny twoje ostatnie, liczniejsze od pierwszych,
20 ale mam przeciw tobie to,
że pozwalasz działać niewieście Jezabel 2 ,20 „Jezabel” – imię symboliczne (brzmienie gr. wg LXX), nosiła je w ST żona Achaba, zwolenniczka kultów pogańskich (1 Krl 16 ,31 ; 2 Krl 9 ,22 ); „rozpustę” – jak w ST (por. np. Jr 3 ,2 -9 ) oznacza ona przede wszystkim niewierność wobec Boga. Mógł się z nią łączyć nierząd sakralny.,
która nazywa siebie prorokinią,
a naucza i zwodzi moje sługi, by uprawiali rozpustę
i spożywali ofiary składane bożkom.
21 Dałem jej czas, by się mogła nawrócić,
a ona nie chce się odwrócić od swojej rozpusty.
22 Oto rzucam ją na łoże boleści,
a na tych, co z nią cudzołożąs 2 ,22 Sens ten sam, co „rozpusta” w ww. 20 n., [ześlę] wielki ucisk,
jeśli od czynów jej się nie odwrócą;
23 i dzieci jej porażę śmiercią.
A wszystkie Kościoły poznają,
że Ja jestem Ten, co przenika nerkis i serca;
i dam każdemu z was według waszych czynów.
24 Wam zaś, pozostałym w Tiatyrze, mówię,
wszystkim, co tej nauki się nie trzymają, tym, co – jak powiadają – nie poznali „głębin szatana” 2 ,24 Ślady gnozy: wiedza tajemna ma czynić ich odpornymi na zło moralne.:
nie nakładam na was nowego brzemienia,
25 to jednak, co macie, zatrzymajcie, aż przyjdę.
26 A zwycięzcy
i temu, co czynów mych strzeże do końca,
2 ,26 n Obietnica udziału we władzy Mesjasza; por. Ps 2 ,8 n. dam władzę nad poganami,
27 a rózgą żelazną będzie ich pasał:
jak naczynie gliniane będą rozbici –
28 jak i Ja [wszystko] to otrzymałem od mojego Ojca –
i dam mu gwiazdę poranną 2 ,28 Jest nią sam Chrystus (por. 22 ,16 ; 2 P 1 ,19 ) lub symbol władzy..
29 Kto ma uszy, niechaj posłyszy, co mówi Duch do Kościołów.
