Skip to main content

Księga Jeremiasza
Rozdział 2

GROŹBY PRZECIW IZRAELOWI I JUDZIE

Apostazja Izraela i jej skutki

2

1 Pan skierował do mnie następujące słowo:

2 «Idź i głoś publicznie w Jerozolimie:

Tak mówi Pan:

Pamiętam wierność twej młodości 2 ,2  Pobyt Izraela na pustyni pod bezpośrednim kierownictwem Bożym porównany jest przez proroka do okresu idealnej miłości i wierności narzeczeńskiej.,

miłość twego narzeczeństwa,

kiedy chodziłaś za Mną na pustyni,

po ziemi, której nikt nie obsiewa.

3 Izrael jest świętością Pana,

pierwszym plonem z Jego zbiorów 2 ,3  Wszystkie narody przedstawione są jako żniwo; wśród nich Izrael stanowi najlepszą część, zastrzeżoną Bogu..

Ci wszyscy, którzy go spożywają, stają się winni,

spotka ich nieszczęście – wyrocznias Pana».

4 Słuchajcie słowa Pańskiego, domu Jakuba,

wszystkie pokolenia domu Izraela!

5 2 ,5 nn Karcąca mowa prorocka, stylizowana na rozprawę sądową. Tak mówi Pan:

«Jaką nieprawość znaleźli we Mnie wasi przodkowie,

że odeszli daleko ode Mnie?

Poszli za nicością 2 ,5  Tzn. cudzymi bóstwami.

i sami stali się nicością.

6 Nie mówili zaś: Gdzie jest Pan,

który nas wyprowadził z kraju egipskiego,

wiódł nas przez pustynię,

przez ziemię bezpłodną, pełną rozpadlin,

przez ziemię suchą i ciemną,

przez ziemię, której nikt nie może przebyć ani w niej zamieszkać?

7 A Ja wprowadziłem was do ziemi urodzajnej,

byście spożywali jej owoce i jej zasoby.

Weszliście i zbezcześciliście moją ziemię,

uczyniliście z mojej posiadłości miejsce pełne odrazy.

8 Kapłani nie mówili: Gdzie jest Pan? 2 ,8  „Pan?” – tzn. nie szukali Jego woli; „pomocy” – mowa o synkretycznych skłonnościach fałszywych proroków, pokładających większą nadzieję w bóstwach cudzych niż w Panu.

Uczeni w Piśmie nie uznawali Mnie;

pasterze zbuntowali się przeciw Mnie;

prorocy głosili wyrocznie na korzyść Baalas

i chodzili za tymi, którzy nie dają pomocy.

9 Dlatego będę nadal prowadził spór z wami – wyrocznia Pana –

i dzieci waszych dzieci będę oskarżał.

10 Przejdźcie na brzegi Kittim 2 ,10  Nazwą tą obejmuje się obok Cypru inne wyspy zachodu, później także Rzymian. i zobaczcie,

poślijcie do Kedaru i zbadajcie starannie,

czy stało się tam coś podobnego?

11 Czy jakiś naród zmienił swoich bogów?

A ci przecież nie są wcale bogami!

Mój zaś naród zamienił swoją Chwałę

na to, co nie może pomóc.

12 Niebo, niechaj cię na to ogarnie osłupienie,

groza i wielkie drżenie! – wyrocznia Pana.

13 Bo podwójne zło popełnił mój naród:

opuścili Mnie, źródło żywej wody,

żeby wykopać sobie cysterny,

cysterny popękane,

które nie utrzymują wody 2 ,13  Ostre przeciwstawienie: Pan – źródło wody; bóstwa cudze – zwodnicze, popękane cysterny bez ożywczej wody..

14 Czy Izrael jest może sługą

albo niewolnikiem z urodzenia?

Dlaczego stał się łupem,

15 nad którym ryczą lwy, wydając głos?

Zamieniono ziemię jego w pustkowie,

jego spalone miasta

zostały pozbawione mieszkańców.

16 Nawet synowie Nofs i Tachpanchess 2 ,16  Tutaj Egipt.

ostrzygli ci głowę.

17 Czy nie sprawiło tego

twoje odstępstwo od Pana, Boga twego,

<gdy On prowadził cię w drodze>? 2 ,17  Późniejszy dodatek.

18 A teraz po co chodzisz do Egiptu,

aby pić wodę z Nilu?

Po co chodzisz do Asyrii,

aby pić wodę z Rzekis? 2 ,18  Prorok krytykuje lekkomyślne przymierza polityczne z Egiptem i Asyrią, połączone zawsze z wpływami religii bałwochwalczych.

19 Twoja niegodziwość cię karze,

a twoje niewierności cię osądzają.

Wiedz zatem i przekonaj się,

jak przewrotne i pełne goryczy jest to,

że opuściłaś Pana, Boga swego,

a nie odczuwałaś lęku przede Mną

– wyrocznia Pana Zastępóws.

Izrael-Nierządnica

20 Od dawna bowiem złamałaś swoje jarzmo,

zerwałaś swoje więzy.

Powiedziałaś sobie: Nie będę służyć!

Na każdym więc wysokim pagórku

i pod każdym zielonym drzewem

pokładałaś się jako nierządnica 2 ,20  Nierząd sakralny typu kananejskiego..

21 A Ja zasadziłem ciebie jako szlachetną latorośl winną,

tylko szczep prawdziwy.

Jakże więc zmieniłaś się

w dziki krzew, zwyrodniałą latorośl? 2 ,21  Por. przypowieść o winnicy: Iz 5 ,1 -7 .

22 Nawet jeśli obmyjesz się ługiem sodowym

i dodasz wiele ługu drzewnego,

pozostanie wina twoja wobec Mnie jak skaza

– wyrocznia Pana.

23 Jak możesz mówić: Nie uległam skażeniu,

nie chodziłam za Baalami?

Spójrz na swe postępowanie w Dolinie 2 ,23  Mowa o dolinie Ge-Hinnom w Jerozolimie; zob. 7 ,31  (pełna nazwa), miejsce okrutnego kultu bałwochwalczego na cześć Molocha; por. przyp. do Iz 30 ,33  oraz hasło Gehenna w Słowniku.,

przyznaj się, co uczyniłaś!

Młoda szybkonoga wielbłądzica, brykająca na wszystkie strony,

24 wyrywając się na pustynię,

w swej niepohamowanej namiętności chwyta łapczywie powietrze.

Któż powstrzyma jej żądzę?

Ktokolwiek jej szuka, nie musi się trudzić:

znajdzie ją w miesiącu jej rui.

25 Uważaj na swoje nogi, aby nie stały się bose,

i na swoje gardło, aby nie wyschło.

Lecz ty mówisz: Na próżno! Nie!

Kocham bowiem obcych i pójdę za nimi.

26 Jak złodziej pełen jest wstydu, gdy zostanie schwytany,

tak okrył się wstydem dom Izraela:

oni, ich królowie i przywódcy,

ich kapłani i prorocy.

27 Ci, którzy mówią do drzewa: Ty jesteś moim ojcem,

a do kamienia: Ty mnie zrodziłeś 2 ,27  Synkretyczny lub wręcz bałwochwalczy kult kananejski.,

do Mnie zaś obracają się plecami, a nie twarzą,

lecz gdy ich spotka nieszczęście, wołają:

Powstań, wybaw nas!

28 Gdzież są bogowie, których sobie uczyniłaś?

Niech przybędą na pomoc, jeżeli cię mogą wybawić,

gdy spadnie na ciebie nieszczęście.

Bo ile masz miast, tyle też bogów swoich, Judo!

29 Dlaczego się ze Mną sprzeczacie?

Wszyscy zgrzeszyliście przeciw Mnie –

wyrocznia Pana.

30 Na próżno karałem synów waszych:

nie przyjęli tego jako nauki.

Prorocy wasi stali się pastwą waszego miecza,

niby lwa siejącego spustoszenie.

31 Jakim pokoleniem jesteście? Uważajcie na słowa Pana:

Czy byłem pustynią dla Izraela

albo krainą ciemności?

Dlaczego mówi mój lud: „Wyzwoliliśmy się!

Nie przyjdziemy już więcej do Ciebie!”

32 Czy panna zapomni swoich klejnotów,

a narzeczona swych przepasek?

Mój naród jednak nie pamięta o Mnie

od niezliczonych już dni.

Gorzkie owoce odstępstwa

33 O jak dobrze ci znane są drogi,

by szukać miłostek 2 ,33  Bałwochwalstwo Izraelitów porównywane jest, zgodnie z symboliką tego rozdziału, do zdrady małżeńskiej lub nierządu; por. 3 ,20 ..

Dlatego też nawykło twoje postępowanie do nieprawości.

34 Nawet na kraju twoich szat

znajduje się krew ubogich bez winy 2 ,34  „Winy” – tzn. ofiar ku czci Molocha oraz zabitych proroków; „włamaniu” – w przypadku schwytania złodzieja na gorącym uczynku zabójstwo było dopuszczalne (Wj 22 ,1 ).,

których nie przychwyciłaś na włamaniu.

Mimo wszystko

35 mówisz: Jestem niewinna!

Jego gniew odwrócił się zapewne ode mnie.

Oto jestem, by cię osądzić

za to, że powiedziałaś: Nie zgrzeszyłam.

36 Jak bardzo stałaś się nikczemna,

zmieniając swe postępowanie!

Tak samo zawstydzi cię Egipt,

jak zostałaś zawstydzona przez Asyrię.

37 Także stamtąd wyjdziesz z rękami na głowie 2 ,37  Oznaka żalu i wstydu; por. 2  Sm 13 ,19 .,

gdyż Pan odrzucił tych, w których pokładasz nadzieję,

i z nimi nie osiągniesz powodzenia.