Rodzaje ludzi przewrotnych

Głupcy i obchodzenie się z nimi

1 Jak śnieg w lecie, a deszcz we żniwa,

tak cześć nie przystoi niemądremu.

2 Jak wróbel spłoszony, jaskółka w locie,

tak się nie ziści niesłuszne przekleństwo 26, 2  Gdyż nie działa automatycznie, lecz zależnie od dopustu Bożego..

3 Na konia bicz, na osła wędzidło,

a kij na plecy niemądrego.

4 26, 4 n Sens zamierzonej pozornej sprzeczności: „Nie pochwalaj głupich, abyś nie był do nich podobny, ale odpowiadaj im tak, jak na to zasługują”. Nie odpowiadaj niemądremu jego głupotą,

abyś się nie stał do niego podobny.

5 Odpowiedz niemądremu jego głupotą,

aby nie pomyślał, że jest mądry.

6 Nogi odcina, wypija gorycz,

kto posyła wiadomości przez niemądrego.

7 Jak zwisają nogi chromemu,

tak w ustach niemądrego przysłowie.

8 Jak kamień przywiązać do procy,

tak cześć oddawać niemądremu.

9 Cierń wpił się w rękę pijaka,

a przysłowie w usta niemądrego.

10 Łucznikiem raniącym wszystkich przechodniów

jest ten, kto najmuje niemądrego lub pijaka.

11 Jak pies powraca do swoich wymiotów 26, 11  Cytuje 2  P 2, 22 .,

tak niemądry powtarza swoje szaleństwa.

12 Widziałeś człowieka w swoich oczach mądrego?

Więcej nadziei w niemądrym niż w takim 26, 12  Por. 3, 7; Rz 12, 3 .16; 1  Kor 3, 18 ..

Leniwi i lekkomyślni

13 Leniwy mówi: «Lwica na drodze,

lew na miejscach otwartych».

14 Kręcą się drzwi na zawiasach,

a leniwy na swoim łóżku.

15 Leniwy wyciągnął rękę do misy:

za trudno mu ją do ust doprowadzić 26, 15  Por. 19, 24 ..

16 Leniwy ma się za mądrzejszego

niż siedmiu mówiących rozumnie.

17 Chwyta za uszy 26, 17  LXX: „za ogon”. psa, który biegnie,

kto miesza się w cudze spory.

18 Jak ktoś postępujący bezmyślnie rzuca

głownie, strzały i śmierć,

19 tak człowiek, co zrani 26, 19  Inni tłum.: „oszukał”. bliźniego

i mówi: «Czy nie żartowałem?»

Plotkarze

20 Bez drew zagaśnie ognisko,

bez plotkarza spór zniknie.

21 Węgiel dla żaru, drwa dla ognia,

a mąż kłótliwy dla wzniecania sporu.

22 Słowa plotkarza są jak smaczne kąski,

zapadają do głębi wnętrza.

Podstępni wrogowie

23 Czym na glinianym garnku srebrna polewa,

tym usta życzliwe 26, 23  LXX: „gładkie”; por. 23, 7 ., a w sercu zło.

24 Na ustach nosi maskę ktoś wrogi,

a w sercu kryje podstęp:

25 gdy mile przemawia, nie ufaj,

bo siedem 26, 25  Liczba symboliczna. ohyd ma w sercu;

26 choć podstępnie kryje nienawiść,

to jego złość się wyda na zgromadzeniu.

27 Kto kopie dół, weń wpada,

a kamień wróci do tego, kto go toczy.

28 Kłamliwy język nie znosi skrzywdzonych przez siebie,

usta gładkie powodem zguby 26, 28  Por. 5, 3; 7, 5 ..